Raspberry Pi – Mikrokomputer

13/03/2025 Kuba
Raspberry Pi to jeden z najpopularniejszych mikrokomputerów na świecie. Stworzony przez fundację Raspberry Pi Foundation w Wielkiej Brytanii, początkowo miał służyć edukacji w zakresie informatyki i programowania. Z czasem stał się urządzeniem, które znajduje zastosowanie w setkach różnych dziedzin – od domowej automatyki, przez gry retro, aż po profesjonalne serwery i projekty IoT.

Dzięki niewielkim rozmiarom, przystępnej cenie i ogromnym możliwościom, Raspberry Pi jest wyborem zarówno dla początkujących użytkowników, jak i zaawansowanych programistów oraz inżynierów.


Spis treści:



Czym jest Raspberry Pi?


Raspberry Pi to niewielki, ale pełnoprawny komputer jednopłytkowy (SBC – Single Board Computer), który został zaprojektowany przez Fundację Raspberry Pi w Wielkiej Brytanii. Jego głównym celem było stworzenie taniego i dostępnego dla każdego urządzenia do nauki programowania oraz eksploracji technologii komputerowej.

Pierwszy model Raspberry Pi został zaprezentowany w 2012 roku i od tego czasu stał się jednym z najpopularniejszych mikrokomputerów na świecie. Dzięki swojej niskiej cenie, wszechstronności i ogromnej społeczności użytkowników, Raspberry Pi znalazło zastosowanie nie tylko w edukacji, ale także w wielu innych dziedzinach – od automatyki domowej po serwery i projekty związane z Internetem Rzeczy (IoT).

Raspberry Pi może działać jak tradycyjny komputer – obsługuje różne systemy operacyjne, ma procesor, pamięć RAM, porty USB, interfejs HDMI, a nawet moduły komunikacyjne Wi-Fi i Bluetooth. W praktyce oznacza to, że można go wykorzystać zarówno jako domowy serwer, konsolę do gier retro, sterownik inteligentnego domu, jak i wiele innych kreatywnych projektów.


Budowa Raspberry Pi


Raspberry Pi to miniaturowa płytka drukowana (PCB), na której umieszczono wszystkie niezbędne podzespoły do funkcjonowania jako pełnoprawny komputer. Standardowe modele (np. Raspberry Pi 4 czy Raspberry Pi 5) mają wymiary około 85,6 mm × 56,5 mm, co sprawia, że są tylko nieco większe od karty kredytowej.

Dla porównania, wersje Raspberry Pi Zero zostały jeszcze bardziej zminiaturyzowane – ich rozmiar to zaledwie 65 mm × 30 mm, co czyni je idealnym rozwiązaniem do projektów wymagających kompaktowego sprzętu o niskim poborze mocy.

Mimo niewielkich rozmiarów, Raspberry Pi oferuje bogaty zestaw portów i złącz, który umożliwia podłączanie różnych urządzeń i rozszerzeń.


Podstawowe elementy konstrukcyjne


Procesor i układ graficzny


Raspberry Pi jest wyposażone w procesor oparty na architekturze ARM, który zapewnia odpowiednią wydajność do różnych zastosowań. W zależności od modelu, procesory mogą mieć od jednego do czterech lub nawet ośmiu rdzeni i taktowanie w zakresie 700 MHz – 2,4 GHz.

Wbudowany układ graficzny (GPU) umożliwia wyświetlanie obrazu w rozdzielczościach Full HD, a nowsze modele, takie jak Raspberry Pi 4 i 5, obsługują nawet 4K. Dzięki temu Raspberry Pi może służyć jako mini komputer multimedialny.

Pamięć RAM


W zależności od modelu, Raspberry Pi może mieć od 256 MB do nawet 8 GB RAM.
  • Pierwsze modele miały skromne 256 MB – 512 MB RAM.
  • Raspberry Pi 2 i 3 oferowały 1 GB RAM.
  • Raspberry Pi 4 i 5 są dostępne w wersjach 2 GB, 4 GB i 8 GB, co znacznie poprawia wydajność systemu operacyjnego oraz aplikacji.
Większa ilość pamięci RAM pozwala na uruchamianie bardziej wymagających programów, obsługę przeglądarki internetowej i płynne działanie interfejsu użytkownika.

Porty USB


Raspberry Pi posiada porty USB, które umożliwiają podłączenie urządzeń peryferyjnych, takich jak klawiatura, mysz, pendrive, dysk zewnętrzny czy kontrolery gier.
  • Starsze modele miały USB 2.0, które zapewniało podstawową szybkość przesyłu danych.
  • Raspberry Pi 4 i 5 wyposażono w USB 3.0, co pozwala na znacznie szybsze transfery danych (do 10 razy szybciej niż USB 2.0).
Dzięki temu Raspberry Pi może pełnić funkcję mini-komputera, serwera plików czy multimedialnego centrum domowego.

Interfejs HDMI


Raspberry Pi posiada port HDMI, który służy do podłączenia monitora lub telewizora.
  • W starszych modelach stosowano pełnowymiarowy HDMI.
  • W wersjach Raspberry Pi Zero i Zero W użyto mini-HDMI.
  • Raspberry Pi 4 i 5 mają dwa porty micro-HDMI, co pozwala na podłączenie dwóch monitorów jednocześnie w rozdzielczości 4K.
Dzięki temu Raspberry Pi sprawdza się jako centrum multimedialne, mini-komputer do biura, a nawet stacja robocza dla programistów.

Czytnik kart microSD


Raspberry Pi nie ma wbudowanego dysku twardego, dlatego do przechowywania systemu operacyjnego i danych wykorzystuje kartę microSD.
  • Karta microSD pełni funkcję głównego nośnika pamięci – to na niej instalowany jest system operacyjny (np. Raspberry Pi OS, Ubuntu, RetroPie).
  • Obsługiwane są szybkie karty SDHC i SDXC, co przyspiesza działanie systemu i aplikacji.
  • Raspberry Pi 4 i 5 obsługują również rozruch z dysków SSD i pamięci USB, co znacznie zwiększa wydajność.

Moduły sieciowe


Raspberry Pi obsługuje różne standardy komunikacji sieciowej, dzięki czemu może być wykorzystywane jako serwer, router czy inteligentny kontroler IoT.
  • Ethernet – dostępny w większości modeli, pozwala na przewodowe połączenie z Internetem.
  • Wi-Fi – od modelu Raspberry Pi 3 wzwyż, wbudowany moduł Wi-Fi umożliwia bezprzewodową komunikację.
  • Bluetooth – również dostępny od modelu Raspberry Pi 3, umożliwia podłączanie bezprzewodowych urządzeń, np. klawiatur, myszy czy kontrolerów gier.
Dzięki temu Raspberry Pi może działać jako serwer NAS, domowe centrum multimedialne, system monitoringu czy sterownik inteligentnego domu.

Złącza GPIO (General Purpose Input/Output)


Jednym z największych atutów Raspberry Pi są złącza GPIO, które umożliwiają podłączanie dodatkowych modułów, czujników, silników i urządzeń peryferyjnych.
  • Raspberry Pi posiada 40-pinowe GPIO, które umożliwia bezpośrednią komunikację z elektroniką.
  • Można podłączyć np. diody LED, czujniki temperatury, moduły przekaźników, wyświetlacze LCD, serwomechanizmy.
  • Dzięki temu Raspberry Pi jest idealnym narzędziem do projektów DIY, robotyki i Internetu Rzeczy (IoT).


Modele Raspberry Pi – przegląd i ewolucja mikrokomputera


Od 2012 roku Raspberry Pi przeszło ogromną ewolucję, od prostego mikrokomputera edukacyjnego do zaawansowanego urządzenia wykorzystywanego w przemyśle, automatyce i projektach IoT. Każda kolejna generacja Raspberry Pi oferowała większą moc obliczeniową, lepszą łączność i dodatkowe funkcje, które uczyniły go wszechstronnym narzędziem dla hobbystów i profesjonalistów.

Poniżej przedstawiamy szczegółowy opis poszczególnych modeli Raspberry Pi, ich specyfikację i kluczowe różnice.

Raspberry Pi 1 – początek rewolucji (2012)


Pierwszy Raspberry Pi, zaprezentowany w lutym 2012 roku, zapoczątkował erę taniego, dostępnego dla każdego mikrokomputera. Był on zaprojektowany głównie z myślą o nauce programowania w szkołach, ale szybko znalazł zastosowanie w znacznie szerszym zakresie.

Specyfikacja techniczna
Procesor ARM1176JZF-S, jednordzeniowy, taktowany zegarem 700 MHz
Pamięć RAM 256 MB (w późniejszych wersjach 512 MB)
Porty USB 2 × USB 2.0
Interfejs wideo HDMI i kompozytowe wyjście wideo
Łączność Brak Wi-Fi i Bluetooth, tylko port Ethernet (w modelu B)
Czytnik kart SD Tak (pełnowymiarowy)
Złącza GPIO 8-pinowe/40-pinowe

Najważniejsze cechy:
  • Pierwszy komputer wielkości karty kredytowej dostępny za niewielką cenę
  • Obsługa systemów Linux, np. Raspbian (obecnie Raspberry Pi OS)
  • Doskonały do podstawowej edukacji i eksperymentowania z elektroniką

Wersje:
  • Model A – tańsza wersja bez portu Ethernet i tylko jednym portem USB
  • Model B – ulepszona wersja z dwoma portami USB i Ethernetem

Raspberry Pi 2 – większa moc i pamięć (2015)


W 2015 roku wprowadzono Raspberry Pi 2, które przyniosło czterokrotny wzrost mocy obliczeniowej w stosunku do poprzednika, a także zwiększenie pamięci RAM.

Specyfikacja techniczna
Procesor Broadcom BCM2836, 4-rdzeniowy ARM Cortex-A7, 900 MHz
Pamięć RAM 1 GB LPDDR2
Porty USB 4 × USB 2.0
Interfejs wideo HDMI, gniazdo kompozytowe
Łączność Ethernet, ale nadal brak Wi-Fi i Bluetooth
Czytnik kart SD microSD

Najważniejsze ulepszenia:
  • Znacznie lepsza wydajność – cztery rdzenie CPU pozwoliły na uruchamianie bardziej wymagających aplikacji
  • Większa pamięć RAM umożliwiła pracę z bardziej rozbudowanymi projektami
  • Więcej portów USB, co ułatwiło podłączanie akcesoriów

Raspberry Pi 3 – pierwsze z Wi-Fi i Bluetooth (2016)


Raspberry Pi 3 było przełomowym modelem, ponieważ po raz pierwszy wprowadzono wbudowane Wi-Fi i Bluetooth, eliminując konieczność stosowania dodatkowych modułów USB.

Specyfikacja techniczna
Procesor Broadcom BCM2837, 4-rdzeniowy Cortex-A53, 1,2 GHz
Pamięć RAM 1 GB LPDDR2
Porty USB 4 × USB 2.0
Interfejs wideo HDMI, gniazdo kompozytowe
Łączność Wi-Fi 802.11n, Bluetooth 4.1, Ethernet
Czytnik kart SD microSD

Najważniejsze nowości:
  • Wbudowane Wi-Fi i Bluetooth – znacznie ułatwiło podłączanie do sieci i urządzeń peryferyjnych
  • Nowa architektura 64-bitowa zwiększyła wydajność systemu

Raspberry Pi 4 – większa moc, USB 3.0 i 4K (2019)


Raspberry Pi 4 przyniósł ogromny skok wydajnościowy, oferując nowy procesor, więcej RAM-u, szybsze porty USB 3.0 i obsługę dwóch monitorów 4K.

Specyfikacja techniczna
Procesor Broadcom BCM2711, 4-rdzeniowy Cortex-A72, 1,5 GHz
Pamięć RAM 2 GB, 4 GB, 8 GB LPDDR4
Porty USB 2 × USB 3.0, 2 × USB 2.0
Interfejs wideo 2 × micro-HDMI (obsługa dwóch ekranów 4K)
Łączność Gigabit Ethernet, Wi-Fi 802.11ac, Bluetooth 5.0
Czytnik kart SD microSD (obsługa UHS-I)

Nowości w porównaniu do Raspberry Pi 3:
  • Obsługa 4K i dwóch monitorów
  • Większa ilość pamięci RAM – dostępne wersje 2 GB, 4 GB i 8 GB
  • USB 3.0, co znacznie przyspieszyło przesyłanie danych

Raspberry Pi 5 – kolejny skok wydajności (2023)


Najnowszy model Raspberry Pi, który zadebiutował w 2023 roku, przyniósł jeszcze większą wydajność i szereg nowoczesnych funkcji.

Najważniejsze nowości:
  • Jeszcze szybszy procesor i RAM
  • Obsługa NVMe SSD – umożliwia podłączenie szybkiego dysku M.2
  • Lepsza obsługa multimediów

Raspberry Pi Zero i Zero 2 W – ultrakompaktowe wersje


Seria Raspberry Pi Zero to miniaturowe wersje mikrokomputera, idealne do projektów wymagających małych rozmiarów i niskiego poboru mocy.
  • Raspberry Pi Zero: 1-rdzeniowy procesor, 512 MB RAM
  • Raspberry Pi Zero 2 W: 4-rdzeniowy procesor, Wi-Fi i Bluetooth

Największe zalety:
  • Ultramałe rozmiary (65 mm × 30 mm)
  • Niskie zużycie energii
  • Idealne do IoT, projektów mobilnych i noszonych

Raspberry Pi Pico, Pico 2, Pico 2 W – mikrosterowniki do IoT


Seria Raspberry Pi Pico to nie mikrokomputery, ale mikrokontrolery zaprojektowane do zastosowań wbudowanych i IoT.
  • Pico: 2-rdzeniowy procesor RP2040, brak systemu operacyjnego
  • Pico W: Dodana obsługa Wi-Fi

Zastosowania:
  • Inteligentne systemy
  • Sterowanie elektroniką
 

Systemy operacyjne dla Raspberry Pi


Raspberry Pi OS – oficjalny system operacyjny


Najpopularniejszym i oficjalnie wspieranym systemem operacyjnym dla Raspberry Pi jest Raspberry Pi OS (dawniej Raspbian). Jest to lekka dystrybucja Linuxa, zoptymalizowana pod kątem mikrokomputerów Raspberry Pi. System ten oferuje intuicyjne środowisko graficzne, a także zestaw preinstalowanych narzędzi, takich jak edytory tekstu, pakiety biurowe oraz środowiska programistyczne do nauki języków Python i Scratch. Raspberry Pi OS jest idealnym wyborem zarówno dla początkujących, jak i bardziej zaawansowanych użytkowników, którzy chcą wykorzystać pełen potencjał swojego urządzenia.

Ubuntu – pełnoprawny Linux na Raspberry Pi


Alternatywą dla Raspberry Pi OS jest Ubuntu, popularna dystrybucja Linuxa. Wersja Ubuntu Server została dostosowana do architektury ARM i jest chętnie wykorzystywana w projektach serwerowych. Z kolei Ubuntu Desktop umożliwia korzystanie z Raspberry Pi w sposób zbliżony do tradycyjnych komputerów, oferując dostęp do tysięcy aplikacji, w tym pakietów biurowych i narzędzi deweloperskich. Ubuntu zapewnia większą elastyczność i jest dobrym rozwiązaniem dla osób, które szukają alternatywy dla oficjalnego systemu.

Windows IoT Core – dla projektów Internetu Rzeczy


Microsoft dostarcza specjalną wersję swojego systemu dla urządzeń embedded – Windows IoT Core. Jest to odchudzona wersja Windowsa, przeznaczona głównie do zastosowań IoT (Internet of Things). Windows IoT Core obsługuje tylko jedną aplikację na raz, co sprawia, że nie nadaje się do typowego użytkowania jako komputer, ale świetnie sprawdza się w urządzeniach automatyki domowej, robotyce i inteligentnych systemach sterowania.

LibreELEC – Raspberry Pi jako centrum multimedialne


Dla fanów domowej rozrywki doskonałym wyborem będzie LibreELEC – system operacyjny oparty na Kodi, który zamienia Raspberry Pi w pełnoprawne centrum multimedialne. Dzięki niemu użytkownicy mogą odtwarzać filmy, muzykę oraz strumieniować multimedia z różnych źródeł. LibreELEC obsługuje rozszerzenia Kodi, co pozwala na integrację z usługami VOD, takimi jak Netflix, YouTube czy Spotify. Raspberry Pi staje się w ten sposób tańszą alternatywą dla komercyjnych odtwarzaczy multimedialnych.

RetroPie – emulator gier retro


Jednym z najciekawszych zastosowań Raspberry Pi jest emulacja klasycznych konsol do gier. System RetroPie pozwala na uruchamianie gier z takich platform jak NES, SNES, PlayStation 1, Sega Mega Drive i wielu innych. Dzięki obsłudze kontrolerów USB i Bluetooth użytkownicy mogą cieszyć się nostalgicznymi tytułami z dawnych lat na nowoczesnym ekranie. RetroPie to jeden z najczęściej wybieranych systemów operacyjnych przez fanów gier wideo.


Zastosowania Raspberry Pi


Nauka programowania i robotyki


Raspberry Pi zostało stworzone z myślą o edukacji i jest wykorzystywane na całym świecie do nauki programowania i robotyki. Dzięki wsparciu dla języków takich jak Python, Scratch, Java, C++ oraz możliwości podłączania czujników i silników poprzez GPIO, Raspberry Pi jest doskonałą platformą do tworzenia interaktywnych projektów. Wiele szkół i uczelni wykorzystuje ten mikrokomputer do prowadzenia zajęć z zakresu informatyki, inżynierii i automatyki.

Automatyka domowa i inteligentny dom


Raspberry Pi jest często wykorzystywane w projektach smart home, ponieważ pozwala na sterowanie oświetleniem, monitoringiem, ogrzewaniem czy systemami alarmowymi. Dzięki kompatybilności z popularnymi platformami, takimi jak Home Assistant czy OpenHAB, użytkownicy mogą stworzyć inteligentny dom sterowany z poziomu aplikacji na telefonie. Raspberry Pi umożliwia także integrację z asystentami głosowymi, takimi jak Google Assistant czy Amazon Alexa, co daje ogromne możliwości automatyzacji.

Tworzenie serwerów – plików, stron WWW, multimediów


Raspberry Pi to również tani i energooszczędny serwer, który może służyć do różnych celów. Może pełnić funkcję serwera plików (NAS), umożliwiając przechowywanie i udostępnianie danych w sieci domowej. Może także działać jako serwer WWW, hostując własne strony internetowe lub aplikacje. Wiele osób używa Raspberry Pi również jako serwera multimedialnego, np. z oprogramowaniem Plex lub Jellyfin, co pozwala na strumieniowanie filmów i muzyki na telewizory, smartfony i inne urządzenia.

Emulacja starych konsol do gier


Dzięki systemowi RetroPie, Lakka lub Batocera, Raspberry Pi można zamienić w konsolę retro, która pozwala na uruchamianie gier z dawnych lat. Wielu użytkowników buduje własne przenośne konsole DIY na bazie Raspberry Pi Zero lub Raspberry Pi 4, dzięki czemu mogą grać w gry z lat 80. i 90. na współczesnym sprzęcie.

Tworzenie systemów monitoringu


Dzięki wsparciu dla kamer USB i modułów kamery Raspberry Pi można wykorzystać do tworzenia systemów monitoringu i rozpoznawania obrazu. Oprogramowanie takie jak MotionEyeOS pozwala na konfigurację Raspberry Pi jako rejestratora wideo, który monitoruje otoczenie i nagrywa wideo w przypadku wykrycia ruchu. Dzięki niskim kosztom jest to świetna alternatywa dla drogich systemów monitoringu CCTV.


Dlaczego Raspberry Pi jest popularne?


Niska cena – technologia dostępna dla każdego


Jednym z kluczowych powodów popularności Raspberry Pi jest jego niska cena. Najtańsze modele, takie jak Raspberry Pi Zero, można kupić za kilkadziesiąt złotych, a nawet najbardziej zaawansowane wersje, jak Raspberry Pi 5, są nadal znacznie tańsze niż tradycyjne komputery. To sprawia, że jest to idealne rozwiązanie dla uczniów, studentów oraz hobbystów, którzy chcą rozpocząć przygodę z programowaniem i elektroniką bez dużych nakładów finansowych.

Ogromne wsparcie społeczności


Raspberry Pi cieszy się ogromnym wsparciem społeczności na całym świecie. Istnieją fora dyskusyjne, grupy na Facebooku, poradniki na YouTube oraz setki blogów, które pomagają w rozwiązywaniu problemów i inspirowaniu do nowych projektów. Społeczność stale rozwija nowe oprogramowanie, moduły rozszerzeń i dzieli się kodem źródłowym, dzięki czemu nawet początkujący mogą łatwo znaleźć pomoc i gotowe rozwiązania.

Łatwość obsługi – dla początkujących i profesjonalistów

Raspberry Pi jest niezwykle łatwe w obsłudze, a instalacja systemu operacyjnego zajmuje zaledwie kilka minut. Dzięki inteligentnym narzędziom, takim jak Raspberry Pi Imager, użytkownicy mogą szybko przygotować kartę SD z wybranym systemem i rozpocząć pracę. Jego elastyczność sprawia, że jest to doskonałe narzędzie zarówno dla początkujących entuzjastów technologii, jak i profesjonalnych inżynierów.


Podsumowanie


Raspberry Pi to fenomen technologiczny, który zmienił świat edukacji, automatyki domowej i elektroniki. Dzięki swojej wszechstronności, niskiej cenie i ogromnemu wsparciu społeczności, jest wykorzystywane w tysiącach projektów na całym świecie. Bez względu na to, czy chcesz nauczyć się programowania, stworzyć inteligentny dom, czy zbudować własną konsolę retro – Raspberry Pi daje Ci nieskończone możliwości.
SZUKAJ DOMENY
SPRAWDŹ, CZY INTERESUJĄCA CIĘ NAZWA DOMENY JEST WOLNA
Referencje
Aplikacje dedykowane
Hosting
Kontakt
Adres: ul. Fabryczna 11, 43-100 Tychy
Tel. kom.: 508-166-109
Godziny otwarcia: Pn-Pt od 8:00 do 16:00
E-mail: info@control.net.pl
199
Facebook Fans
SSL
Bezpieczna
Napisz do nas:
Go to top
Zadzwońcie do mnie